Kiedy po hiszpańsku używamy "ya", a kiedy "todavía"

Jak po hiszpańsku powiedzieć "już", a jak "jeszcze"? Czy możemy użyć tego samego wyrażenia? Odpowiedź brzmi: "NIE". Po hiszpańsku, podobnie zresztą jak po polsku, używamy osobnego słówka (słówek), aby mówić o rzeczach, które już się wydarzyły oraz o tych, które jeszcze nie nadeszły. Jak je rozróżnić?

Jak się mówi "już" lub "już nie" po hiszpańsku?

Jeśli musimy opowiedzieć o czymś, co już się wydarzyło, już jest gotowe etc., posłużymy się wyrażeniem YA. Może pojawić się ono w:

1 - zdaniach twierdzących: "Mamá, ya hemos hecho todos los deberes ¿podemos ir a jugar?" ("Mamo, zrobiliśmy już wszystkie zadania, możemy się teraz iść pobawić?")

2 - w zdaniach pytających: "¿Habéis hecho ya vuestros deberes?" ("Czy odrobiliście już lekcje?")

3 - w zdaniach z negacją tłumaczone jako "już nie": "Lo siento pero ya no comemos carne, ahora somos vegetarianos" ("Przykro mi, ale nie jemy już mięsa, teraz jesteśmy wegetarianami")

Czy użycie "ya" ma związek z czasem gramatycznym?

Jak więc widać w powyższych przykładach, użycie "ya" nie jest związane z konkretną konstrukcją gramatyczną, ale ze znaczeniem, z ideą, którą wyrażamy. Tym samym "ya" może się pojawić w zdaniach w czasie przeszłym, teraźniejszym czy przyszłym. To, co nas interesuje to przedstawienie informacji o tym, że coś "już" dzieje się (lub nie), działo się (lub nie) lub będzie się działo (lub nie).

Czas	Przykład zdania	Tłumaczenie na polski
Przeszły negacja	En 1999 ellos ya no comían carne	W 1999 oni już nie jedli mięsa
Przeszły zdanie twierdzące	En 1999 ellos ya eran vegetarianos	W 1999 oni już byli wegetarianami
Przeszły pytanie	¿Ya habéis hecho los deberes?	Zrobiliście już zadanie?
Teraźniejszy negacja	Ya no salgo por las noches	Już nie wychodzę wieczorami
Teraźniejszy zdanie twierdzące	Ya lo sé	Już to wiem
Teraźniejszy pytanie	¿Ya puedes comer dulce o todavía estás a dieta?	Możesz już jeść słodycze czy nadal jesteś na diecie?
Przyszły negacja	¡Ya no lo haré nunca más! ¡Te lo prometo!	Już nigdy więcej tego nie zrobię! Obiecuję ci to!
Przyszły zdanie twierdzące	En abril ya podré conducir sin supervisión	W kwietniu już będę mógł prowadzić bez nadzoru
Przyszły pytanie	¿Y cuándo cumplas los 18 años ya podrás comprar todo lo que quieras?	A jak skończysz 18 lat, będziesz już mógł kupować wszystko, co zechcesz?

Jak powiedzieć "jeszcze", "wciąż", "nadal" lub "jeszcze nie" po hiszpańsku?

Kiedy z kolei chcemy powiedzieć, że coś jeszcze się nie wydarzyło lub czegoś jeszcze nie mamy lub wciąż jacyś jesteśmy (lub nie), użyjemy wyrażenia "todavía" lub "aún", które na polski możemy przetłumaczyć jako "wciąż", "nadal", "jeszcze" czy "jeszcze nie" - zależnie od kontekstu:

Czas	Przykład zdania	Tłumaczenie na polski
Przeszły negacja	En 1999 aún no eran vegetarianos	W 1999 oni wciąż nie byli wegetarianami
Przeszły zdanie twierdzące	En 1999 todavía eran vegetarianos	W 1999 oni jeszcze byli wegetarianami
Przeszły pytanie	¿Aún quedan entradas para este espectáculo?	Czy są jeszcze bilety na ten spektakl?
Teraźniejszy negacja	Aún no tengo su respuesta	Wciąż nie mam jego odpowiedzi
Teraźniejszy zdanie twierdzące	Todavía me quedan cuatro libras	Zostały mi jeszcze cztery funty
Teraźniejszy pytanie	¿Aún tienes esta olla?	Wciąż masz ten garnek?
Przyszły negacja	Incluso en 6 años aún no estarás listo para la competición	Nawet za 6 lat nie będziesz jeszcze gotowy na zawody!
Przyszły zdanie twierdzące	Creo que incluso en 6 años todavía llevará el mismo bolso	Myślę, że nawet za 6 lat wciąż będzie nosić tę samą torebkę
Przyszły pytanie	¿Crees que en 6 años la gente* todavía creerá en estos mitos?	Myślisz, że za 6 lat ludzie wciąż będą wierzyć w te mity?

• La gente to jeden z wielu rzeczowników, które po polsku występują w liczbie mnogiej, a po hiszpańsku w pojedynczej. Jeśli nie znasz ich wszystkich, zerknij na artykuł Rzeczowniki, które po hiszpańsku są w liczbie mnogiej, a po polsku w pojedynczej.

Kiedy po hiszpańsku używać "ya", a kiedy "todavía" - Ćwiczenia

1. Uzupełnij odpowiednio "ya" lub "todavía/aún":

1. Si no puede comprar alcohol es porque ......................... es menor de edad.
2. ¿.......... sabes si vienes conmigo a Australia? - No, .......... no lo sé.
3. No ha acabado .........., ........... le quedan 3 párrafos.
4. ......... no puedo más, he comido demasiado.
5. ¿Crees que ........... podemos apuntarnos a este concurso?
6. Seguro que cuando volvamos ella ............. estará trabajando.
7. ¿Seguís comiendo dulces? - No, ......... no podemos hacerlo porque ambos tenemos diabetes.
8. ¿Por qué no podemos salir si .......... hemos terminado todo lo que teníamos que hacer?
9. Juan ......... quiere a su esposa, por eso siempre le compra flores.
10. Lo siento, Ana pero ....... no quiero estar contigo. He conocido a otra persona.

2. Przetłumacz na hiszpański:

1. • Przedstawiam ci moją kuzynkę Marię. - Nie, nie musisz, my już się znamy, prawda, Mario?
2. 10 lat temu jeszcze nie wiedziałem, że nie należy jeść zbyt dużo produktów mącznych.
3. Oni wciąż wierzą, że pewnego dnia wygrają na loterii.
4. Niemożliwe, żeby to kupił. Nie ma już żadnych pieniędzy.
5. Latem o 21 jest jeszcze trochę światła.
6. • Wiesz, czy oni wciąż mieszkają w Argentynie? - Nie, oni już tam nie mieszkają.
7. Nie mam jeszcze prawa jazdy, ale zdam egzamin już wkrótce.
8. Czy można już wejść?
9. Nie można się poddawać, jeśli wciąż jest nadzieja.
10. Nie pamiętamy już, jak nazywał się ten film, ale wiemy na pewno, że nam się podobał.

Kiedy po hiszpańsku używać "ya", a kiedy "todavía" - Klucz odpowiedzi

1. Uzupełnij odpowiednio "ya" lub "todavía/aún":

1. Si no puede comprar alcohol es porque todavía es menor de edad.
2. ¿ Ya sabes si vienes conmigo a Australia? - No, aún/todavía no lo sé.
3. No ha acabado aún/todavía, aún/todavía le quedan 3 párrafos.
4. Ya no puedo más, he comido demasiado.
5. ¿Crees que aún/todavía podemos apuntarnos a este concurso?
6. Seguro que cuando volvamos ella todavía/aún estará trabajando.
7. ¿Seguís comiendo dulces? - No, ya no podemos hacerlo porque ambos tenemos diabetes.
8. ¿Por qué no podemos salir si ya hemos terminado todo lo que teníamos que hacer?
9. Juan todavía/aún quiere a su esposa, por eso siempre le compra flores.
10. Lo siento, Ana pero ya no quiero estar contigo. He conocido a otra persona.